گفتگو با احسان مهدوى ، دبیر سرو نقره اى ٩۴
چهارمین نمایشگاه دوسالانه «سرو نقره ای» آبان ماه امسال به همت انجمن صنفى طراحان گرافیک ایران و با حمایت «ایکوگرادا» برگزار خواهد شد.
:: به ادامه مطلب مراجعه کنید ::
احسان مهدوی متولد ١٣۵٧ مشهد و فارغ التحصیل کارشناسی ارشد گرافیک از دانشگاه هنر تهران است. او که برنده ی سرو نقره ای سال ٩٢ در بخش نشانه بوده؛ در سه دوره ی بینال ورشو، دو دوره زنبور طلایی، بینال چین، صلح ایتالیا، بینال تهران و … حضور داشته است.
به رویداد سرو نقره اى نزدیک مى شویم؛ این دوره چه ویژگى متمایزى خواهد داشت؟
در ابتدای سخن رخصت می طلبم از دبیران دوره های قبلی سرو نقره ای و سعی می کنم سرو را مانند امانتی مراقبت کرده و تحویل دبیر بعدی دهم. در این دوره تمایزاتی وجود دارد که برخی ظاهری اند و برخی باطنى. مهم ترین آن تفکیک داوری در بخش های گوناگون و حذف هیات انتخاب است. بخش های هفتگانه ی ما حیطه های متفاوتی از طراحی گرافیک اند و بهتر دانستیم که سه داور ترجیحا از سه نسل در هر بخش که تخصص بیشتری در آن زمینه دارند به قضاوت بپردازند. به این ترتیب با وجود بیست و یک داور دیگر نیازی به هیات انتخاب نبود؛ ضمن آنکه به گمانم تفاوت سلایق هیات انتخاب و داوری در سال های گذشته می توانست آسیب هایی را در برداشته باشد.
دومین ویژگی امسال مراسم اختتامیه پس از دو هفته برگزاری نمایشگاه است. در دوره های گذشته مراسم همزمان با افتتاح نمایشگاه انجام می شد؛ حال آنکه به گمانمان بهتر است آثار در نمایشگاه دیده شود تا پس از بحث و نقد و بررسی، اشتیاق بیشتری برای شناخت برگزیدگان به وجود آید. سالن خانه هنرمندان نیز مکان مناسبی برای خانواده بزرگ گرافیک ایران نیست و بدین ترتیب می توان مراسم تقدیر را در مکان دیگری برگزار نمود. برخی موارد کوچک نیز وجود دارد که از آن جمله می توان به دریافت آثار از طریق پست اشاره کرد؛ چرا که نمی خواستیم طراحان خارج از مرکز به خود رنج سفر دهند.
آنچه که ذکر کردم تمایزات برنامه ریزی بود؛ اما از ابتدا در پی برگزاری سروی بودیم که رها باشد، به این معنا که از قید و بند معمول فراخوان هایی که تعدادشان کم هم نیست رهانیده شود. تلاش کردم فراخوان اتمسفر متفاوت و صمیمانه ای به خود بگیرد تا طراحان بیشتر حس کنند که خلاقیتشان را نشانه رفته ایم. به عنوان مثال نام درختان سرو را برای بخش های گوناگون برگزیدم و حتا قانون و مقررات را دانستنی ها نام نهادم تا از هرگونه کلیشه های خشک اداری فاصله بگیریم. به گمانم گرافیک را باید مثل خودش دید: پویا و متفاوت!
در این دوره داوران را نیز به مسابقه طلبیدیم (البته در بخش هایی که حیطه ی داوری آنها نیست) تا حس امید، اعتماد و پویایی را در خانواده ی گرافیک ایران افزایش دهیم. پیشنهاد می کنم این روند را تا آخر سرو دنبال کنید، چرا که ترجیح می دهم برنامه های پیش رو را توضیح ندهم.
این روزها در دبیرخانه ی سرو چه می گذرد؟
درگیر داوری هستیم. با توجه به تفکیک داوران پروسه ی سخت و زمانبری است. با توجه به اینکه در فراخوان ٢۴ شهریور را اعلام برگزیدگان در نظر گرفته ایم؛ باید بتوانیم تا آن روز به جمع بندی نهایی برسیم. به زودی گزارشی تصویری از روند داوری منتشر خواهیم کرد که خوشحال می شویم روزرنگ نیز این گزارش را پوشش دهد.
در مورد بخش هاى مختلف امسال و کیفیت آثار رسیده به دبیرخانه توضیح دهید.
امسال هفت بخش داریم که در فراخوان هم آمده است: بخش آزاد/ نشانه / هویت بصری/ پوسترهای فرهنگی، سیاسی، اجتماعی/ جلد کتاب و نشریات/ صفحه آرایی کتاب و نشریات / گرافیک متحرک/ طراحی بسته بندی / گرافیک تجاری و طراحی فونت فارسی. سه بخش از این هفت بخش شامل دو قسمت می شود که به هر یک سروی جدا تعلق می گیرد. با این حساب ما ده سرو در این هفت بخش داریم.
آثار رسیده در مجموع از حدود ٣٣٠ طراح است که آمار قابل توجهی است. در بعضی بخش ها استقبال بیشتر بوده و در بعضی دیگر کمتر. به عنوان مثال تعداد آثار رسیده در بخش های طراحی حروف و گرافیک متحرک (سرو کشمر و سرو فری) کمتر از سایر بخش هاست و بلعکس در بخش های نشانه و هویت بصری و نشریات (سرو طبری و سرو شیراز)، بسیار زیاد است .
کیفیت آثار نیز در بعضی بخش ها رو به بهبود و در بعضی دیگر رو به افول است. اما راستش را بخواهید خیلی خیلی باید بهتر از این باشیم و در شکل ایده آل، گرافیک امروز ایران دوست داشتنی نیست.
آیا سرو نقره اى براى بهبود این وضعیت برنامه ى خاصى دارد؟
به نظرم آنچه که باعث رشد ما می شود دوستی بین طراحان گرافیک است، مثل نسل های قدیم. هدفم این است که سرو نقره ای به همبستگی مجدد طراحان ختم شود و همگی برای تجربیات تازه و رسیدن به گرافیک خلاق و سالم تلاش کنیم؛ نه برای رسیدن به شهرت و انحصار طلبی!
امسال مدیریت هنرى رویداد سرو نقره اى به فرهاد فزونى سپرده شده است. کمى در مورد طراحى فراخوان و بازخورد عمومى آن بگویید.
درس اول سفارش، اعتماد به طراح است؛ درسی که بسیاری از سفارش دهندگان جامعه در آن رفوزه اند! فرهاد فزونی از طراحان خوب ایرانی است. نوع نگاه او به مقوله ی گرافیک دیزاین به شیوه ی نگارش و رویکرد من در فراخوان امسال بسیار همسو بود. فرهاد بسیار جسورانه و رها به سمت تجربه ی تازه می رود و من به همین دلیل او را انتخاب کردم. او در حال طراحی پوستر رویداد است که طی یک نشست خبری رونمایی خواهد شد.تا کنون از هویت بصری رویداد، دعوت نامه، فراخوان، فرم و برچسب و آگهی منتشر شده است.
اینکه درباره ی اثر او چه گفتند و چه نوشتند را خودش باید پاسخ دهد اما من از همه ی طراحان می خواهم تجربیات یکدیگر را دوست بداریم؛ چرا که اساس سرو نقره ای همین است. ما نیامده ایم تا با یک گرافیک شیک و بی دردسر فقط تحسین همگان را جمع کنیم. این خانواده ی خودمان است، اجازه دهیم تا گفتگو کنیم، بحث کنیم و حرف های تازه بزنیم و به جزایر تازه برسیم. بهتر است هم صدا شویم؛ حتى اگر گمان می کنیم بد صداییم هم صدا شویم.
امسال بخش جدیدی به نام «آزاد» به رویداد اضافه شده است؛ در مورد آن توضیح دهید.
از دیگر تمایزات امسال اضافه نمودن بخش آزاد است. «ما پینوکیوی کارگاه نجاری شما را خواهانیم» شعار این بخش است. هدفمان این بود که آخر ایده های طراحان را فارغ از مناسبات اجتماعی به نمایش گذاریم و اثبات کنیم که طراحان گرافیک با حرفه ی خود زندگی می کنند که به زعم بنده این یک افتخار شغلی است. نمی توانم قول دهم که امسال این بخش پربار باشد؛ اما آغاز راهی است که اگر ادامه یابد یکی از بهترین بخش های سرو خواهد شد. علاوه بر این مهمان خارجی ما نیز بی ارتباط با سرو آزاد نیست.
آیا امسال با رویدادى متفاوت و هیجان انگیز رو به رو خواهیم بود؟
راستش را بخواهید خیلی مایلیم که مراسم اختتامیه ی پرشور و به یادماندنی ای با حضور همه ی طراحان گرافیک ایران (نه ایستاده و پشت در) داشته باشیم. مراسمی در خور خلاقیت گرافیک ایران. و خیلی مایلیم که نمایشگاه سرو چیدمان فوق العاده ای داشته باشد و خیلی دلمان می خواهد که کاتالوگ بسیار عالی و ماندگار شود و همچنین طراح خارجی تاثیر شگرفی بر جوانان بگذارد. ممکن است چنین ایده آل نشود، اما خب ما تلاشمان را می کنیم .
و نکته ى آخر؟
حرف آخر تشکر است از همت و صبر عزیزان علی رشیدی، فرزاد ادیبی، ساعد مشکی، کوروش قاضی مراد، اونیش امین الهی، پریسا تشکری، فرشته جوادى، پرستو حسینی، داوران گرامی و دوستان خوبم در مشهد.
